Echt Judasoor

Van echt judasoor (Auricularia auricula-judae) wordt gezegd dat het een eetbare soort is. Hij is echter vrij smakeloos en heeft de consistentie van een taaie winegum met harde stukjes. Toch wordt deze zwam veel gebruikt in diverse oosterse keukens.

Hoewel zijn benaming doet vermoeden dat hij een oorvormige vorm heeft kan net zo gemakkelijke worden volgehouden dat hij schelpvormig is. In beide gevallen is de holte naar beneden gericht en fungeert de zwam als een soort afdakje. Het is maar een kleine zwam met een maximale doorsneden van zo'n acht centimeter. Meestal is hij een stuk kleiner en zal hij zo'n twee tot vier centimeter in doorsnede zijn. Het bovenoppervlak is viltachtig met een roodbruine tot groenbruine kleur. De onderzijde heeft vaak een vleeskleurige tint. Echt judasoor komt vaak voor op vlier, maar de laatste jaren komt hij steeds vaker op andere loofboomsoorten voor.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Auricularia, is Latijns en betekent - via auris ('oor') - 'oorvormig'. Het tweede deel, auricula-judae, is ook Latijns en betekent, niet verwonderlijk, 'Judasoor'.

Ik had al vermeld dat echt judasoor niet echt apetijtelijk is en in oude kookboeken wordt daarom vermeld dat hij als niet eetbaar werd beschouwd. Dus, hoewel hij in principe niet giftig is en eetbaar is, stond de textuur de mensen tegen en hij moet vreselijk lang gekookt of gebakken worden voordat hij ook maar enigszins kauwbaar is.

In China wordt gedacht dat een soep met echt judasoor zou helpen tegen verkoudheid en koorts omdat het de temperatuur van het lichaam zou kunnen verlagen. Ook in Europa vonden herbalisten ooit dat deze soort een medicinale werking had: de zwam werd verwerkt tot een papje om ooginfecties te behandelen. Bovendien zou echt judasoor kunnen helpen bij keelinfecties. Het recept was eenvoudig: laat echt Judasoor een hele nacht in bier trekken, gooi de zwam weg en drink het bier op.

Natuurlijk is er ook modern wetenschappelijk onderzoek verricht aan echt judasoor. Het blijkt dat er een speciale zurige suiker in verborgen zit, bestaande uit een mix van voornamelijk mannose, glucose, glucuronzuur en xylose. Die suiker lijkt bloedstollende eigenschappen te bezitten en dan bedoel ik dat het bloedingen kan stelpen. Wetenschappers zijn hoopvol dat het stofje in de toekomst een nieuw medicijn kan opleveren dat helpt tegen stollingsproblemen, zoals trombose[1]. Bovendien, zo blijkt uit ander onderzoek, kan echt Judasoor mogelijk helpen om je te hoge cholesterol te verlagen[2].

[1] Yoon et al: The nontoxic mushroom Auricularia auricula contains a polysaccharide with anticoagulant activity mediated by antithrombin in Thrombosis Research – 2003
[2] Jeong et al: Hypolipidemic Effects of Biopolymers Extracted from Culture Broth, Mycelia, and Fruiting Bodies of Auricularia auricula-judae in Dietary-induced Hyperlipidemic Rats in Mycobiology – 2007