Grote sponszwam

Ik denk dat niemand zich zal afvragen hoe de grote sponszwam (Sparassis crispa) aan zijn naam is gekomen. Hij lijkt inderdaad veel (ik zal niet zeggen 'sprekend') op de natuurlijke sponzen die uit de Middellandse Zee worden opgevist.
[Foto: Henk Monster]

De grote sponszwam groeit als een kluwen in een in grootte varierende bolvorm die tot maximaal zo'n 60 centimeter in doorsnede kan doorgroeien. Ze hebben een bloemkoolachtige structuur met veel, gelobde vertakkingen. De blad- tot breed spatelvormige lobben zijn wit tot gebroken wit gekleurd, gekroesd, glad en hebben bruinwordende randen. De grote sponszwam is een ware kosmopoliet en komt algemeen voor in Europa, Noord-Afrika, Azië en Noord-Amerika.

De grote sponszwam komt voor op zandgrond in open bossen aan de voet van boomstammen en op stompen van oude naaldbomen, vooral op grove den. Verder kan de soort worden aangetroffen op larix, fijnspar en douglasspar. De paddenstoelen zijn al van juli tot december te vinden, maar vooral in september en oktober zijn ze veelvuldig te bewonderen.

Die bloemkoolachtige structuur is er de oorzaak van dat deze paddenstoel in Engelstalige landen bekend staat als de Cauliflower fungus ('bloemkoolschimmel'). Dat die naam in Nederland niet is aangeslagen is het gevolg van het feit dat men per ongeluk een andere paddenstoel de naam bloemkoolzwam (Ramaria botrytis) heeft gegeven. Het vreemde is weer dat juist die weer een stuk minder op een bloemkool lijkt, maar meer op koraal en dat is de reden dat hij in Engelstalige landen ook de naam cauliflower coral ('bloemkoolkoraal') draagt.

Een verse grote sponszwam is beslist eetbaar. De grote sponszwam zou geplukt kunnen wanneer hij wit of gebroken wit van kleur is. Een gele kleur is een teken dat de paddenstoel alweer te taai is om gegeten worden. Vooraf dient de grote sponszwam zorgvuldig te worden gereinigd, want door zijn bloemkoolachtige open structuur zullen er allerlei verontreinigingen in verborgen kunnen zitten. Denk aan dennennaalden of zelfs levende of dode insecten. Droog is de paddenstoel zeer bros, maar je kunt hem door weken weer zijn structuur teruggeven. Het bleekgele, taaie, kruidige vlees heeft een nootachtige smaak en een zoete geur. Het vlees van de grote sponszwam is perfect om in soepen te verwerken.

Wetenschappelijk onderzoek heeft intussen uitgewezen dat het consumeren van de grote sponszwam nuttig kan zijn bij de preventie van allerhande ziektebeelden. De paddenstoel is ontstekingsremmend, schimmelwerend, lijkt een positief effect te hebben bij diabetes en zelfs kankercellen lijken zich minder actief te delen[1].

[1] Ngoc et al: Effects of Sparassis crispa in Medical Therapeutics: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials in International Journal of Molecular Sciences – 2018

Geen opmerkingen:

Een reactie posten